Het valt me steeds meer op dat veel mensen in het dagelijks leven communicatief heel onbeleefd zijn. Ongeïnteresseerd vooral. Waar is het misgegaan? Waarom kunnen we niet meer zo goed beleefd en fatsoenlijk zijn?
Volzinnen
Communicatie, in winkels bijvoorbeeld, is vaak heel raar. Veel mensen achter de kassa zeggen nog wel ‘hallo’, maar daarna volgen er meestal geen volzinnen. Wel vragen zij één woord. ‘Bonnetje?’, ‘Bonuskaart?’. Ik stel tegenwoordig een wedervraag. ‘Wil jij een bonnetje, bedoel je dat?’, ‘Ben je je bonnetje kwijt?’, ‘Of ik een bonuskaart heb?’. Dan lijkt het nog op een gesprek.
Een man achter mij werd bozig op mij en zei dat caissières moeten afrekenen en niet met de klanten hoeven te praten. En nee, we hoeven ook niet massaal met elkaar te praten, maar de vragen die gesteld worden kunnen wel normaal gesteld worden. Vriendelijkheid over en weer. En gewoon prettig met elkaar communiceren. Wat dus ook met de meneer achter mij in de rij niet lukte. En caissières zijn er niet alleen om te moeten afrekenen, dat vond ik zo gemeen van die man, maar ik ben daar maar niet meer op in gegaan.
Onbeleefd
De volwassen vrouw in de woonwinkel zei geen gedag, keek geïrriteerd toen ik haar om hulp vroeg bij een hoge stellage, sloeg later bij de kassa een artikel verkeerd aan en toen ik haar erop wees dat het product geen twaalf, maar elf euro was, begon ze te zuchten en zei: ‘Wat maakt die ene euro nou uit’. Ik wilde haar een dreun verkopen, maar ik zei niets. De manager, die twee stappen verderop stond, vindt onbeleefdheid waarschijnlijk heel normaal.
In sommige Nederlandse winkels en bedrijven zie je nu duidelijk terug dat ze communicatie trainingen hebben gehad, zoals personeel in Amerika dat al jaren krijgt. Superbeleefd. ‘Hello, welcome, how are you today?’. Maar dan iets minder Amerikaans. Of ze het menen of niet, de beleving is een stuk aangenamer. Voor iedereen. Aardigheid werkt namelijk aanstekelijk. Met een beetje geluk past iedereen het dus ook nog toe in het eigen leven en komt er meer vriendelijkheid op straat.
Negeren
Tegenwoordig, als je ergens een pand verlaat, een restaurant, een winkel, of wat dan ook, zegt men ook vaak geen gedag meer. Ik roep meestal, als ik bij de deur sta, nog even ‘Bedankt, dag!’ en hoor dan niks terug. Dat is ook al zo gek. Negeren is namelijk nergens voor nodig.
Net als bij daten. Hoe vaak ik wel niet hoor dat mensen na twee of drie leuke dates met een man of vrouw plots niets meer horen, is bizar. Tussen de afspraakjes door wordt er, al dan niet digitaal, gecommuniceerd. Maar dan, plots, is het afgelopen. Zonder bericht. Gewoon niks meer. En het kan natuurlijk prima zo zijn dat je er geen zin meer in hebt. Maar gedag zeggen is dan toch gewoon fatsoenlijk? Of in ieder geval even zeggen dat je geen zin meer hebt. ‘Ik vind je gewoon niet zo leuk’, ‘Je bent mijn type toch eigenlijk totaal niet’, ‘Ik vond het gezellig, maar niet meer dan dat’, zijn allemaal prima eindzinnen. Duidelijk. Eerlijk. En beleefd.
Negeren is niet aardig. En niet nodig.
Je, jij en u
Worden kinderen niet meer geleerd om oudere mensen niet te jij’en? Tutoyeren lijkt volledig geaccepteerd te zijn. Maar toch zie ik nog vaak bejaarden wat onprettig kijken als ze met je of jij aangesproken worden, maar er niks van durven te zeggen.
Dus het zal wel allemaal heel normaal zijn anno nu, de manier van communiceren met elkaar, maar ik vind het toch nog steeds lastig als ik bij de kassa sta en aan een bejaarde vrouw voor mij gevraagd wordt: ‘Heb je nog een statiegeldbon?’